Waarom vragen wij dat?
Als je naar de apotheek gaat voor advies of een voorschriftvrij product, dan zal de apotheker je enkele vragen stellen om je het juiste middel of advies te kunnen geven, of je eventueel door te wijzen naar je huisarts. Veel apothekers gebruiken daarvoor de WHAM-methode, die bestaat uit vier cruciale vragen.
Wat zijn de cruciale vragen?
​
-
Wie - Voor wie is het advies of het product bedoeld?
-
Hoelang – Hoelang heb je de klachten al?
-
Acties - Welke acties heb je al ondernomen?
-
Medicatie - Neem je nog andere medicatie?
We leggen het uit aan de hand van een voorbeeld. Mevrouw Oosterbosch (62) komt in de apotheek en vraagt ”iets tegen verstopping”.
​
Voor wie is het advies of product bedoeld?
Is het voor haarzelf? Voor haar 2-jarig kleinzoontje? Haar zwangere dochter? Haar bejaarde vader? Als het is voor haar kleinzoontje dat pas is overgestapt op flesvoeding, kan de apotheker haar bijvoorbeeld adviseren om te controleren of er niet te veel poeder in de flesvoeding zit. Als het voor haar zwangere dochter is, weet de apotheker dat hij niet om het even welk laxeermiddel mag meegeven. De apotheker kan mevrouw Oosterbosch misschien geruststellen: bij jonge kinderen, zwangere vrouwen en oudere mensen komt verstopping vaak voor en is een laxeermiddel niet per se nodig.
​
Hoelang zijn de klachten er al?
​
Je hoeft niet dagelijkse een ‘grote boodschap’ te doen. Als je twee dagen na elkaar niet hebt kunnen gaan, heb je nog geen laxeermiddel nodig. Als de klachten langer duren, kan een laxeermiddel voor verlichting zorgen. Bij kinderen tot 4 jaar is extra voorzichtigheid geboden. Als mevrouw Oosterbosch iets komt halen voor haar kleinkind, dan zal de apotheker haar doorverwijzen naar de huisarts. Die kan eventueel een laxeermiddel voorschrijven.
​
Welke acties zijn er al ondernomen?
​
Verstopping wordt vaak in de hand gewerkt door onvoldoende vezelrijke voeding. Wees dus niet verrast als de apotheker vraagt of je voldoende volkorenproducten, verse groenten en fruit eet. Of je vertelt dat je toch verscheidene dagen vezelrijke voeding moet eten voor een betere ontlasting. De apotheker kan nog andere niet-medicamenteuze adviezen geven, zoals lichaamsbeweging en genoeg drinken. Vooral oudere mensen vergeten dat laatste wel eens. Heb je al een laxeermiddel genomen, maar zijn je klachten niet verbeterd? Dan zal de apotheker je naar je huisarts verwijzen.
​
Neem je nog andere medicatie?
​
Veel geneesmiddelen kunnen verstopping veroorzaken. Dat is bijvoorbeeld het geval met opioïden (sterke pijnstillers), diuretica (plaspillen) en hoestsiropen met codeïne. Ook magnesium kan tot verstopping leiden. En zwangere vrouwen kunnen last krijgen van verstopping omdat ze ijzertabletten nemen. De vraag naar andere medicatie is ook belangrijk om te weten welk product al dan niet geschikt is. Sommige laxeermiddelen bevatten veel suiker. Als de apotheker weet dat mevrouw Oosterbosch medicatie tegen diabetes neemt, dan zal hij haar een suikervrij laxeermiddel adviseren.
​
Vragen staat vrij
​
Wanneer heb je seks gehad en hoeveel weeg je? Als je tandarts je dat zou vragen, zou je maken dat je weg was. Maar als de apotheker die vragen stelt wanneer je om de noodpil komt, dan is dat geen kwestie van ongepaste nieuwsgierigheid. Het antwoord op die vragen is belangrijk om te weten welke noodpil al dan niet voor jou geschikt is. De apotheker stelt die vragen om je het juiste advies te kunnen geven. En natuurlijk kan je altijd rekenen op zijn of haar discretie. Je hoeft dus echt geen schroom te hebben om vragen van je apotheker te beantwoorden. En al evenmin om vragen aan je apotheker te stellen!